جێدارە رۆژئاواییەكان بۆ بەرەنگاربوونەوەی بزووتنەوە جیهادییە ئیسلامییەكان

23/07/2020

:: ئیدریس سیوەیلی

نووسینی: عەلا عادل

پوختە

 
بە گشتیی دوو تیۆری رۆژئاوایی هەیە بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ ئیسلام و موسڵمانان، یەكەم: تیۆری "هەموو وەكو یەكن"، لایەنگرانی ئەم تیۆرە هۆشداری دەدەن لە مامەڵەكردن لەگەڵ هەر پێكهاتەیەكی ئیسلامیی، یان ئەوەی ناوی دەنێن تیرۆر. دووەم: تیۆری "وەكو یەك نین"، لایەنگرانی ئەم تیۆرە پێشنیاری جێدار دەكەن بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئایدۆلۆجیای جیهادیی.

هەنگاوی یەكەم لە تیۆری دووەم بریتییە لە پێناسەكردنەوەی دوژمن، بەوپێیەی بزووتنەوەیەكی جیهانییە و لە منداڵدانی مەزهەبی سوننەوە سەرچاوەی گرتووە، ئەمەش هەنگاوی دووەم دێنێتەپێش كە خۆیدەبینێتەوە لە گۆڕانكاری لە میتۆدی بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر و جەختكردنەوە لەسەر دابڕینی جیهادییەكان لە سوننە.

لە نێوان دارشتنەوەی پێناسەی دوژمن و دیاریكردنی رێگای بەرەنگاربوونەوە، رۆڵی "ئیسلامیی رۆشنكەرەوە" بۆ بەرەنگاربوونەوەی "ئیسلامیی توندڕەو" دێتەپێش، كە ئەم توێژینەوەیە پێنج جێدار دەخاتەڕوو.

1 ئیسلامیی فەڕمی: بیانی (ئەمەریكی، ئەوروپی و رووسی)، كەنداو (سعودی و ئیماراتی)، میسری (ئەزهەر).
2- سۆفیزم: هەندێك بە تلیاكی بەهێزی توندڕەوی ئایینی دەزان، بەڵام هەندێكی تر پێیانوایە دابڕانی زۆرتر دروستدەكات و سەلەفییە ناجیهادییەكان خۆی لێ بەدوور دەگرن.

3- سەلەفی میانڕەو: نەیاری سەرسەختی سەلەفی جیهادییە.
4- ئیسلامیی سیاسیی: بۆ كاراكردنی ئەم جێدارە پێویستە سەرەتا گرژی نێوان سیستمەكانی وڵاتانی عەرەبی و ئیخوان موسلیمین ئاسایی بكرێتەوە.

5- لەخۆگرتنی سەلەقییە جیهادییە میانڕەوەكان: لە رێگەی دانوستانی راستەوخۆ یان لێبوردن لە بەرامبەر دەستبەرداربوون لە توندوتیژی.
لە بەرامبەر ئەم پێنج جێدارە، جێدارێكی دژبەریش هەیە كە خۆیدەبینێتەوە لە تێكەڵكردنی بنكەی رێكخستنی قاعیدە و داعش، ئەمە لە دیدی توێژەرانی رۆژئاوا مەترسیدارترین سیناریۆیە.

 

بۆ داگرتن کلیکی ئێرە بکە

# سەلەفی

زۆرترین خوێندراوە


Islamic Studies copyright 2017 © . All right reserved Developed by Avesta Group and powered by Microsoft Azure